door Welmoed Ubels 06 september 2023
Even verderop zit een klein walsje’ vertelde kajakinstructeur Wouter enkele minuten eerder nog. ‘Als je daar dwars in komt te liggen ga je om.’ Verwoed probeer ik een lijn te vinden in het kolkende witte water voor me. Stenen onder de oppervlakte zorgen voor een schuimend labyrint waarin ik dreig te verdwalen. Waar zat dat walsje ook alweer? Dan komt mijn kajak overdwars te liggen en slaat de wereld om.
IJskoud water verzwaart mijn wetsuit, mijn zwemvest en dringt zich in mijn neus. Met het restje zuurstof dat nog in mijn longen rest probeer ik na te denken. Eskimoteren, die peddelslag waarmee je weer boven komt. Hoe ging dat ook alweer? ‘Je linkerarm naar voren brengen’ schiet door me heen. Maar wat is links ook alweer? Waar zat rechts? Wat is boven? Onder? Vertwijfeld beweeg ik mijn peddel een paar keer heen en weer, zonder resultaat. Dan trek ik mijn spatzeil los en duw ik mezelf uit mijn bootje.
Twee dagen eerder
Behoedzaam stuur ik mijn camperbusje over de krappe haarspeldbochten van de Predilpas, die de grens vormt tussen Italië en Slovenië. Mijn campertje is allesbehalve groot maar op deze smalle bergweggetjes voelt hij aan als een log ruimteschip. Voor me domineert de Jalovec het uitzicht. Deze berg heeft met zijn enorme rotsige voorkomen nog het meest weg van een verticaal maanlandschap.
Zijn kale rotswanden, waar hij zijn naam aan dankt (Jalovec is afgeleid van het Sloveense woord voor kaal en onvruchtbaar) zijn een mekka voor rotsklimmers. Maar ik ben hier niet om te klimmen. Mijn bestemming schittert blauwgroen, beneden in het dal. Diep verscholen tussen de dichte dennenbomen van het Triglav National Park.
Kajakken op de Soça
Dat kajakken op de Soça de meest populaire manier is om de smaragdgroene rivier te ontdekken wordt direct duidelijk als je de Sloveense Soçavallei betreedt. Je vindt kajaks langs de weg, op daken van auto’s en om de paar kilometer kom je langs een speciaal ingerichte instapplek waar je veilig de rivier kan betreden. Dat de kajaksport hier zo groot is, is niet vreemd: met zijn kristalheldere water, razende stroomversnellingen en intens groene kloven biedt de Soça schitterende uitdagingen voor avonturiers van elk niveau.
Lees ook dit reisverslag van reporter Sabrina Gaudio over haar ervaringen met fabelachtig Slovenië.
Basiskamp Soça
Mijn basiskamp voor de komende week ligt naast de langste en diepste kloof van de Soça: de Velika Korita. Op een steenworp afstand van deze populaire trekpleister vind je Kamp Soça Bostjan: een ruim opgezette groene camping waar kajakbedrijf Europagaai al jarenlang een veld huurt als uitvalsbasis voor hun kajakcursussen. Met gemengde gevoelens rijd ik het terrein op.
Fijne herinneringen van toen ik hier als kajakker werkte worden overschaduwd door een blessure met een vervelende nasleep. Vijf jaar lang heb ik niet in een kajak gezeten en ik weet niet goed wat ik moet verwachten. Ik kom stukjes van mezelf tegen waar ik nog geen plek voor heb. Wat zoek ik hier eigenlijk. Afsluiting misschien?
Bij de buitenkeuken zitten al verschillende cursisten te kletsen met een biertje in de hand. Vrolijke lampjes verlichten samen met de sterrenhemel het geheel. Een stukje verderop wordt gewerkt aan een kampvuur. Het hele Europagaai-kamp ademt een sportieve gezelligheid. Ik ontmoet yogadocente Karin, fotograaf Martin en aardrijkskundeleraar Wouter (niet te verwarren met instructeur Wouter). Cursisten die de komende week samen met mij het avontuur aangaan op de rivier.
De vrouwenverslinder
De volgende ochtend drukt mijn kajak zwaar op mijn schouder als ik met mijn mede-cursisten en onze instructeur het smalle paadje afdaal naar het instappunt. Het traject dat we vandaag gaan kajakken op de Soça wordt door Europagaai ook wel ‘het monument’ genoemd, naar het oude bouwwerk dat naast de weg opdoemt als je naar de parkeerplaats rijdt.
Dit monument herdenkt het rijke bosbouwverleden van de regio, waarbij telpher lines (zweefbanen) werden ingezet om boomstammen te vervoeren. Deze kabelsystemen werden in eerste instantie ingezet tijdens de Eerste Wereldoorlog maar werden vervolgens nog veelvuldig gebruikt in de steile en dichtbeboste Soçavallei.
‘Een kabelbaan zou momenteel zeer welkom zijn’ mopper ik in mezelf terwijl de rand van mijn kajak zich in mijn pijnlijke schouder graaft. Mijn oude blessure speelt weer op en ik voel me allesbehalve zeker als ik even later in mijn bootje stap. Ik zet een paar onwennige slagen met mijn peddel terwijl het koele water van de Soça tegen mijn kajak kabbelt. Veel tijd om in te komen heb ik niet. Een klein stukje stroomafwaarts ligt de vrouwenverslinder op ons te wachten.
Sporen uit het verleden
Wie gaat kajakken op de Soça stuit al gauw op meerdere sporen uit een roerig verleden. Stukken beton en stalen kabels steken her en der uit het landschap. Littekens uit de tijd dat er heftig gevochten werd aan het Isonzofront (Isonzo is Italiaans voor Soça). De brokstukken uit de Eerste Wereldoorlog zijn echter niet de enige aandenkens uit vroegere tijden. Namen als ‘de vrouwenverslinder’ en ‘het oude wijvenstuk’ duiden nog steeds op het machosfeertje dat de kajaksport lange tijd omringde.
Terwijl ik in het keerwater voor de imposante vrouwenverslinder lig – een rotswand waar de stroming haaks op staat en waar vele kajakkers door omslaan – kijk ik om me heen. Ik zie vrouwelijke kajakinstructeurs, lange paardenstaarten die onder helmen vandaan komen en een jong meisje dat moeiteloos haar kajak door sterke stroming snijdt. De tijd dat de kajaksport enkel door mannelijke spierbundels werd beoefend is geweest.
Het jonge meisje dat zich duidelijk een vis in het water voelt vormt een sterk contrast met hoe ik in mijn kajak zit. Ik ben duidelijk gespannen, wat direct wordt opgemerkt door instructeur Wouter. ‘Lukt het een beetje?’ Na het geven van wat tips kijkt hij me bedenkelijk aan. Ik voel me een sukkel terwijl ik hakkelend vertel over mijn angsten en onzekerheden maar merk daarna direct dat het beter gaat. Nu mijn kajak niet langer verzwaard wordt door pijnlijke herinneringen beweeg ik me een stuk soepeler over de rivier. Langzaam maar zeker begint mijn lichaam de taal van het wilde water weer te spreken.
Sprookjesachtig wildwaterparadijs
Mijn hernieuwde relatie met kajakken op de Soça wordt de volgende cursusdag direct op de proef gesteld als we het traject ‘de 1001’ gaan varen. Dit sprookjesachtige traject voert kajakkers door een diep deel van de Soçavallei met vele stroomversnellingen en walsjes. Het is een wildwaterspeelparadijs dat je afstraft zodra je je lijn verliest en dwars gaat liggen.
‘Ik heb het walsje gevonden hoor’ sputter ik terwijl ik naar de kant zwem en kajakinstructeur Wouter behendig mijn volgelopen kajak richting de oever duwt. Ik klauter op een grote kei om even bij te komen. Om me heen reiken scherpe pieken naar de hemel. De Soça weerspiegelt de intens groene bergflanken en het geluid van het stromende water kalmeert mijn gedachten. De zon breekt door, ook op mijn gezicht. Mijn ijskoude koprol onder water heeft me wakker geschud. Dit is helemaal geen afsluiting. Dit is een nieuw begin.
Avontuur in de Soçavallei
In het voorjaar, de zomer en het najaar organiseert Europagaai kajakcursussen in Slovenië voor zowel beginnende als gevorderde kajakkers. Wildwaterkajakken is echter niet het enige avontuur dat dit prachtige gebied te bieden heeft. In het plaatsje Bovec – hét outdoorwalhalla van Slovenië – vind je verschillende bedrijven die tal van activiteiten aanbieden. Van raften en ziplinen tot canyoning en skydiving; wie op zoek is naar een dagelijkse dosis adrenaline kan zich in de Soçavallei eindeloos vermaken.